Sztuczna inteligencja pomoże UOKiK wyszukiwać klauzule niedozwolone

UOKiK ogłasza konkurs

UOKiK ogłosił konkurs na zaprojektowanie narzędzia opartego o sztuczną inteligencję (AI), którego celem ma być wstępna analiza wzorców umownych stosowanych przez przedsiębiorców w kontaktach z konsumentami pod kątem postanowień niedozwolonych. Narzędzie będzie również aktywnie wykrywało tego typu naruszenia w internecie.

Narzędzie będzie ważnym wsparciem dla pracowników UOKiK w wyszukiwaniu niedozwolonych klauzul i automatycznej analizie bardzo dużej ilości danych. Pozwoli to na szybkie i skuteczne eliminowanie naruszeń, a także szeroki bieżący monitoring umów przedstawianych konsumentom. To pierwszy projekt, w którym nasz Urząd będzie wdrażał oprogramowanie wykorzystujące sztuczną inteligencję.

– mówi Tomasz Chróstny, Prezes UOKiK.

Zadaniem projektowanego narzędzia ma być wyszukiwanie postanowień abuzywnych – zarówno w umowach dostarczanych przez konsumentów, jak i wyszukiwanych samodzielnie przez web crawlera na stronach internetowych przedsiębiorców i sklepów internetowych. Zgodnie z założeniami, stworzone narzędzie powinno przeszukać umowę lub regulamin, wyróżnić niedozwolone klauzule oraz wskazać dlaczego mogą one mieć charakter niedozwolony. Następnie pracownik UOKiK dokona weryfikacji wyniku pracy algorytmu i oceni, czy zasadne jest podjęcie interwencji, mając na względzie również treść samego zawiadomienia złożonego przez konsumenta. Możliwość automatycznego przeszukiwania stron internetowych otworzy nowe możliwości w Urzędzie w zakresie aktywnego i punktowego eliminowania nieprawidłowości na dużą skalę, co znacząco przełoży się na poprawę ochrony konsumentów. System będzie posiadał funkcję automatycznego uczenia się, nadzorowanego przez pracowników UOKiK.

UOKIK dobiera się do influencerów za kryptoreklamy w social mediach

Czym są klauzule niedozwolone?

Konkurs UOKiK został sfinansowany w ramach unijnego Programu ochrony konsumentów (2014–2020). Budżet wdrożenia systemu AI wynosi 1,45 mln zł. Urząd ogłosił konkurs we współpracy z GovTech Polska, który koordynuje kluczowe projekty cyfryzacji w Polsce. Konkurs ma charakter dwuetapowy i nieograniczony, a uczestnicy będą prezentować swoje umiejętności przygotowując Proof of Concept. Prace konkursowe w I etapie można składać do 19 października 2021 r. do godziny 16.00. Dla autorów najlepszych prac w I etapie konkursu przewidziano nagrody pieniężne, a zwycięzca II etapu otrzyma zaproszenie do negocjacji w sprawie udzielenia zamówienia w trybie z wolnej ręki. Zaprojektowanie oraz wdrożenie nowego narzędzia w Urzędzie planowane jest do końca 2022 r. Szczegóły konkursu dostępne są na stronie GovTech Polska.

Jak wyjaśnia UOKiK, klauzule niedozwolone są to klauzule nieuzgodnione indywidualnie z konsumentem, które określają jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami i rażąco naruszają jego interesy. W świetle prawa są one niewiążące. Wyjątkiem jest sytuacja, gdy klauzule te dotyczą głównych świadczeń stron, np. ceny lub wynagrodzenia, o ile zostały sformułowane w sposób jednoznaczny. Klauzule niedozwolone zwane są inaczej abuzywnymi i najczęściej występują pod taką nazwą. Od kwietnia 2016 r., na skutek nowelizacji prawa, to Prezes UOKiK orzeka w decyzji o niedozwolonym charakterze danego postanowienia. Wcześniej decydował o tym sąd, a zakwestionowane klauzule umieszczane były w rejestrze. Więcej informacji o klauzulach niedozwolonych znajdziesz na stronie Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Źródło: UOKiK